Μαλαουινοί εκκένωσαν μετά από τις καταστροφικές πλημμύρες στα τέλη Ιανουαρίου και αναμένουν ακόμα μία πλημμύρα σε αυτοσχέδιο καταφύγιο. Περίπου 175.000 κάτοικοι εκτοπίστηκαν και σοδειές καταστράφηκαν. Ο πρωθυπουργός της χώρας λέει ότι είναι η χειρότερη πλημμύρα της ιστορίας. Ευχαριστίες: Sam Eaton. Δημοσιεύτηκε με την έγκριση του PRI.

Το συγκεκριμένο άρθρο και η ραδιοφωνική περιγραφή από τον  Sam Eaton για το The World δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο PRI.org στις 5 Φεβρουαρίου 2015 και αναδημοσιεύεται ως μέρος μιας συμφωνίας διαμοιρασμού περιερχομένου. 

Ακόμα και για μια χώρα που έχει συνηθίσει στις πλημμύρες, αυτή είναι πέρα από ό,τιδήποτε έχει περάσει κανείς.

Περίπου 175.000 άνθρωποι ξεσπιτώθηκαν, σημειώθηκε ολοσχερής καταστροφή στις σοδειές, όπως το καλαμπόκι, και μια απειλητική κρίση στη δημόσια υγεία παραμονεύει. Οι παρατηρητές αναφέρουν ότι είναι η χειρότερη πλημμύρα στο Μαλάουι τα τελευταία πενήντα χρόνια.  

Ένας 69χρόνος άνδρας που κατοικούσε κοντά στις όχθες του ποταμού Shire, στην περιοχή όπου συνέβησαν οι χειρότερες πλημμύρες απ’ όταν ξεκίνησαν οι χείμαρροι στα μέσα Ιανουαρίου, λέει ότι δεν έχει ξαναδεί στη ζωή του κάτι τέτοιο. Πλημμύρες γίνονται κάθε χρόνο, λέει, γι’ αυτό οι κάτοικοι λαμβάνουν μέτρα, αλλά αυτή τη φορά ήταν διαφορετικά.

Οικογένειες περιγράφουν να παρακολουθούν τα σπίτια τους να καταρρέουν, κάποιες μάλιστα φορές από την κορυφή των σπιτιών να σκαρφαλώνουν στο μοναδικό ψηλό σημείο που έχει απομείνει, περιμένοντας για ελικόπτερα ή βάρκες για να τους σώσουν. Κροκόδειλοι τους περικύκλωναν κάποιες φορές στο νερό, λένε.

Οι καταστροφικές πλημμύρες έχουν επηρεάσει περιοχές κοντά στον ποταμό Shire στο νότιο Μαλάουι. Η περιοχή είναι επιρρεπής στις πλημμύρες, αλλά οι ντόπιοι λένε ότι οι πρόσφατες πλημμύρες είναι οι χειρότερες των τελευταίων πενήντα ετών. Εικόνα ελεύθερη πνευματικών δικαιωμάτων, Wikipedia Commons.

Σε μια κατασκήνωση εκτοπισθέντων στην Bangula στο νότιο Μαλάουι, με όλους όσους μίλησα, είπαν ότι έχασαν τα πάντα εκτός από τα ρούχα που φορούσαν. 

(Δείτε περισσότερες φωτογραφίες από την επίσκεψη του Sam Eaton στην πλημμυρισμένη πλευρά του Μαλάουι στο PRI.org.)

Στην ίδια την κατασκήνωση οι συνθήκες είναι άθλιες, με περισσότερες από 10 οικογένειες να μοιράζονται την ίδια σκηνή, χωρίς δίχτυ για αντικουνουπική προστασία και με μικρή προστασία από τις συνεχείς βροχοπτώσεις ή από τον κορωμένο ήλιο ανάμεσα στις έντονες βροχοπτώσεις. Οι γυναίκες μαγειρεύοντας στη φωτιά λένε ότι δεν υπάρχει αρκετό φαγητό. Άκουσα αναφορές για άνδρες εργαζόμενους στην κατασκήνωση ότι ζητούσαν σεξ ως αντάλλαγμα για λίγη τροφή και για κορίτσια που φοβόνταν τον βιασμό τη νύχτα, όταν ο φωτισμός είναι περιορισμένος και δεν υπάρχει περιφρούρηση.

Στο μεταξύ, χιλιάδες παραμένουν αποκλεισμένοι σε σημεία που δεν έχουν οδική πρόσβαση. Τα πληρώματα προσπαθούν να μεταφέρουν προμήθειες φαγητού σε αυτές τις περιοχές με ελικόπτερο.

Οι αιτίες της καταστροφής είναι ένας πολύπλοκος συνδυασμός που περιλαμβάνει τις καταστροφικές βροχοπτώσεις, υψηλή πληθυσμιακή πυκνότητα και αποψίλωση. Στον υδροκρίτη του ποταμού Shire , οι πλαγιές έχουν πλήρως αποψιλωθεί για μαγειρικά καύσιμα μεταξύ άλλων. Και δεν υπάρχει τίποτε να σταματήσει τις τεράστιες ποσότητες βροχής και να μην υπερχειλίσουν οι κοιλάδες.

Ακούστε τη βροχή στο Μαλάουι:  

Η κλιματική αλλαγή επίσης έχει επηρεάσει την κατάσταση. Η σφοδρότητα του συστήματος καταιγίδων που κρύβεται πίσω από τις πλημμύρες αυτές ταιριάζει ξεκάθαρα με ό,τι παρουσιάζουν τα κλιματικά μοντέλα, καθώς οι εκπομπές άνθρακα παγιδεύουν περισσότερη ενέργεια στην ατμόσφαιρα. Αυτές οι καταιγίδες μπορεί να έχουν καταστροφικές συνέπειες για φτωχές χώρες όπως το Μαλάουι, όπου πολλές οικογένειες ζουν σε απλά σπίτια φτιαγμένα από τούβλα και σε μικρά αγροτεμάχια που δεν μπορούν απλά να αντέξουν τις καιρικές αυτές συνθήκες.

Μελετητές τώρα φοβούνται ότι αυτό που θα προκύψει στις επόμενες βδομάδες και μήνες είναι η σοβαρή έλλειψη τροφής. Πολλά χωράφια αγροτών έχουν καταστραφεί εντελώς, αφήνοντας μικρή ευκαιρία για αναφύτευση πριν από το τέλος της σύντομης περιόδου των βροχοπτώσεων στην χώρα. Και οι πλημμύρες συνέβησαν στο τέλος μιας έντονης ξηρασίας, που είχε έντονες συνέπειες και στην παραγωγή τροφίμων.

Και η κυβέρνηση της χώρας αδυνατεί να απαντήσει στην κρίση. Η ξένη βοήθεια, που αποτελεί περίπου το 40% της οικονομίας του Μαλάουι, διακόπηκε ξαφνικά στο ξέσπασμα ενός τεράστιου σκανδάλου διαφθοράς. Αυτή τη βδομάδα το κοινοβούλιο απήργησε ζητώντας υψηλότερους μισθούς. Συνεπώς, η κυβέρνηση με το ζόρι διαχειρίζεται την κατάσταση.

Αντιθέτως, Μη-Κερδοσκοπικές Οργανώσεις καταβάλλουν κυρίως προσπάθειες για βοήθεια, αλλά οι χρηματικοί πόροι λιγοστεύουν.

Και με περισσότερες βροχές στο δελτίο καιρού, οι συνθήκες που προκάλεσαν αυτόν τον ευρύ εκτοπισμό κατοίκων δεν έχουν ακόμα τελειώσει.