Το μολυσμένο ρύζι με τα υψηλά ποσοστά τοξικού βαρέως μετάλλου του καδμίου – το επονομαζόμενο καδμιούχο ρύζι – αποτελεί το νέο κινεζικό διατροφικό σκάνδαλο που έχει προκαλέσει δημόσια αναστάτωση και οργή ανάμεσα στους καταναλωτές της χώρας.

Ο Οργασνισμός Τροφίμων και Φαρμάκων της πόλης Guangzhou ανακοίνωσε [zh] στις 16 Μαΐου οτι 8 από τα συνολικά 18 δείγματα ρυζιού που εξετάστηκαν στην τοπική αγορά περιείχαν υψηλά ποσοστά καδμίου. Η μεγαλύτερη ποσότητα μολυσμένου ρυζιού προέρχεται από τη νότια επαρχία Hunan, την επαρχία με τη μεγαλύτερη παραγωγή ρυζιού στην Κίνα.

“Το κάδμιο στο ρύζι συχνά προέρχεται από το χώμα στο οποίο μεγαλώνει και το χώμα ήταν μολυσμένο με ορυκτά και χημικά απόβλητα”, λέει στο Global Times [en] ο Fan Zhihong, ειδικός για την ασφάλεια τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Γεωπονίας της Κίνας.

Το ρύζι εισέρχεται στη “λίστα τροφίμων πανικού” που φοβίζει τα τελευταία χρόνια την Κίνα. Στις αρχές του μήνα, ανακοινώθηκε ότι κρέας αρουραίου και αλεπούς πωλούνταν σαν αρνί [άρθρο στο Global Voices] στη Σανγκάη και την Γιανγκσού.

Το μολυσμένο ρύζι αποτελεί πρόβλημα για την Κίνα εδώ και δεκαετίες. Σύμφωνα με το Global Times, μια έρευνα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Nanjing το 2011 έδειξε ότι περίπου το 10% του ρυζιού που πουλήθηκε σε όλη τη χώρα περιείχε υψηλά ποσοστά σε κάδμιο. Σύμφωνα με μια άλλη ανακοίνωση, έως και το 70% [en] του χώματος της Κίνας είναι μολυσμένο με βαρέα μέταλλα και λιπάσματα.

Όμως οι αρχές δεν είναι συνήθως προληπτικές με τις πληροφορίες μόλυνσης. Νωρίτερα φέτος, οι περιβαλλοντικές αρχές αρνήθηκαν [en] το αίτημα ενός δικηγόρου από το Πεκίνο να δημοσιοποιήσει τα ποσοστά μόλυνσης του εδάφους στην Κίνα, λέγοντας πως είναι “κρατικό μυστικό”.

Κάποιος που γνωρίζει το θέμα εκ των έσω παρέθεσε δηλώσεις στην εφημερίδα του κομμουνιστικού κόμματος People’s Daily [zh] λέγοντας:

对于含有镉这类“慢性中毒”的食品，一般情况下不会突然引发大的食品安全事故，有关部门负责人迫于经济发展压力，对食品企业违法行为睁一只眼闭一只眼，自身既不易受法律制裁，也能保住“乌纱帽”。

Η τροφή που περιέχει κάδμιο είναι “χρονίως δηλητηριασμένη” και κάτω από κανονικές συνθήκες δεν οδηγεί σε σοβαρά περιστατικά διατροφικής ασφάλειας. Κάτω από την πίεση της οικονομικής ανάπτυξης, ορισμένες υπηρεσίες σχετικές με την υπόθεση έκαναν τα στραβά μάτια για κάποιες εταιρείες που παραβίασαν τους κανόνες. Είναι απίθανο να τιμωρηθούν από το νόμο και μπορούν ακόμα να παραμείνουν στις θέσεις τους.

Σε απάντηση των γεγονότων, το επίσημο φερέφωνο της Κινεζικής κυβέρνησης – το πρακτορείο ειδήσεων Xinhua – έβγαλε ένα κείμενο με τίτλο [zh] “Οι ειδικοί λένε πως δεν πρέπει να τρώμε ρύζι από μια περιοχή συνέχεια”, προτείνοντας στο κοινό να διαφοροποιεί τις πηγές του ρυζιού που τρώει, ώστε να μειώσει το ρίσκο.

Η συμβουλή αυτή προκάλεσε έντονη διαδικτυακή κριτική. Στη δημοφιλές κινεζικό πλατφόρμα microblogging Sina Weibo, κάποιος χρήστης “Bolin” έγραψε [zh] σαρκαστικά:

人民日报告诉我们，中国贩运有毒食品是合法的，有毒食品参杂服用，就不只会死于一种有毒食品

Η (εφημερίδα) People's Daily μας λέει ότι είναι νόμιμο να πουλάς τοξικό ρύζι. Τρώγοντας απ’ όλα τα είδη τοξικής τροφής, δεν πεθαίνεις από ένα είδος τοξικής τροφής.

Ο συγγραφέας “Lei Wenke” που ζει στη Σαγκάη επανέλαβε [zh]:

就是要均衡各种污染么？

Δηλαδή πρέπει να διατηρούμε μια ισορροπία ανάμεσα σε διαφορετικά είδη μόλυνσης;

Ο περιβαλλοντολόγος Dong Liangjie έθεσε [zh] μια ρητορική ερώτηση:

在市场上不仅有镉大米、还有铅大米砷大米，有的是两个或三个同时超标；产地不仅是湖南，湖北、江西、广西、广东、河南、河北等都有；数量不是万吨，而是上百万吨。这么多产地和数量，如何轮着吃？体制内专家不追根求源、不谈真相，吃着纳税人给的俸禄，转移焦点，职业道德何在？

Όχι μόνο το καδμιούχο ρύζι, αλλά και το ρύζι με μόλυβδο και το ρύζι με αρσενικό βρίσκονται στην αγορά. Μερικά έχουν δύο και τρεις υπερβολικές χημικές ουσίες μαζί. Το μολυσμένο ρύζι δεν αφορά μόνο την Hunan, αλλά και την Hubei, τη Jiangxi, τη Guangxi, το Guangdong, τη Henan, τη Hebei και άλλες επαρχίες. Δεν είναι μόνο δεκάδες χιλιάδες τόνοι, αλλά δισεκατομμύρια τόνοι. Τόσο πολύ μολυσμένο ρύζι από τόσες πολλές περιοχές, ποιο να πρωτοδιαλέξεις; Οι ειδικοί, στο πλαίσιο του συστήματος, δεν παρακολουθούν την πηγή του προβλήματος και δε λένε την αλήθεια. Χρησιμοποιούν τα χρήματα των φορολογούμενων και προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν το κοινό. Τι απέγινε η επαγγελματική δεοντολογία;

Η διαδικτυακά αναγνωρίσιμη κοινωνική κριτικός Xue Manzi πρότεινε [zh] οι ετικέτες να αναφέρουν τα ποσοστά βαρέων μετάλλων που περιέχει το ρύζι:

鉴于最近大米重金属超标曝光后，大米的污染成了全国人民关注的焦点。为了食品安全，建议在大米白面的外包装上注明其重金属含量。我们实在不希望再重演进口洋奶粉的现象。奶粉还可以背，大米白面实在背不动。印上这个，大家可以放心食用了。大伙儿支持吗?

Εξαιτίας της πρόσφατης έκθεσης που δείχνει υπερβολικά ποσοστά καδμίου στο ρύζι, η μόλυνση του ρυζιού έχει γίνει το επίκεντρο της προσοχής όλης της χώρας. Για την διατροφική ασφάλεια, συνιστώ η συσκευασία του ρυζιού και του αλευριού να αναγράφει τα ποσοστά βαρέων μετάλλων. Πραγματικά, δε θέλουμε να επαναληφθεί το σκηνικό με την εισαγόμενη σκόνη γάλακτος [en]. Τη σκόνη γάλακτος μπορούμε να τη γυρίσουμε πίσω, αλλά το ρύζι και το αλεύρι είναι πολύ βαριά για να τα επιστρέψουμε (στο εξωτερικό). Τυπώνοντας αυτές τις πληροφορίες πάνω στη συσκευασία, αισθανόμαστε ασφαλείς να το φάμε. Συμφωνεί κανείς μαζί μου;

Κάποιος χρήστης “Beiou jixu mengxiang zhilv” παραπονέθηκε [zh]:

当空气、水、粮食均被污染后，我们能做的就不是挑选无污染食品，而是跟有污染食品抗争，看我们中国人体内到底能自我排出多少毒了！

Όταν μολύνονται ο αέρας, το νερό και η τροφή, ναι μεν δε μπορούμε να διαλέξουμε αμόλυντη τροφή, αλλά μπορούμε να συγκρουστούμε με την μολυσμένη τροφή και να δούμε πόσο δηλητήριο αποβάλλεται από το κινέζικο ανθρώπινο σώμα!

Ο σχολιαστής του περιοδικού “Caijing”, Ye Tan, κάλεσε [zh] την κυβέρνηση της πολιτείας Hunan να γίνει πιο διαφανής σχετικά με τα ζητήματα ασφαλείας των τροφίμων. Όμως όπως φαίνεται και στο χάρτη μόλυνσης του κινεζικού ρυζιού, το πρόβλημα δεν εστιάζεται στην Hunan, αλλά στο μεγαλύτερο μέρος της Κίνας:

湖南方面应该拿出解决的诚意，公开信息。不公开信息，不承认本地的重金属污染，消费者无法确切地分辨湖南所产大米毒与非毒，最简单的做法是对所有的湖南大米敬而远之。如果公开信息，湖南大米可以被区分为被污染的，与安全的，不公开信息，会让湖南大米出现整体的信用危机，占全国13%的稻田成为废墟。

Η κυβέρνηση της Hunan πρέπει να εργαστεί με ειλικρίνεια για την επίλυση του προβλήματος, δίνοντας στη δημοσιότητα τις πληροφορίες. Χωρίς διαφανείς πληροφορίες και επίγνωση των βαρέων μετάλλων της μόλυνσης του εδάφους, οι καταναλωτές δεν είναι σε θέση να ξεχωρίσουν το δηλητηριώδες ρύζι από το μη δηλητηριώδες της Hunan. Η πιο απλή προσέγγιση για τους καταναλωτές είναι να αποφύγουν όλο το ρύζι από τη Hunan. Αν δημοσιοποιηθούν οι πληροφορίες, τότε το ρύζι της Hunan μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε μολυσμένο και ασφαλές. Αν δε δημοσιοποιηθούν οι πληροφορίες, η Hunan θα βρεθεί αντιμέτωπη με καθολική πιστωτική κρίση. Η γη που αντιπροσωπεύει το 13% των ορυζώνων της χώρας, θα γίνει συντρίμμια.