Οι στρατιωτικές επεμβάσεις της Γαλλίας στην Αφρική

Η γαλλική στρατιωτική επέμβαση στο Μάλι, με την ονομασία Operation Serval, ξεκίνησε στις 11 Ιανουαρίου μετά από την προώθηση ισλαμιστικών ομάδων προς την πρωτεύουσα Μπαμάκο. Η επέμβαση αυτή, την οποία καλωσόρισε μέρος του πληθυσμού του Μάλι και πολλοί εξωτερικοί παρατηρητές [fr], δεν συνάδει με την πολιτική μη-επέμβασης που ακολουθεί ο Γάλλος πρόεδρος στην Αφρική.

Carte de la rébellion touareg au Azawad, au nord de Mali indiquant les attaques des rebelles au 5 avril 2012

Χάρτης της αντίστασης των Τουαρέγκ στο Αζαουάντ στο βόρειο Μάλι, που δείχνει τις επιθέσεις των ανταρτών, 5 Απριλίου 2012, Orionist, Wikipédia (CC-BY-3.0)

Ο François d’Alençon γράφει στο άρθρο του “Αφρική: Γιατί οι γαλλικές επεμβάσεις δεν προκαλούν διαμαρτυρίες…” [fr]:

Περίεργο, πολύ περίεργο… Η επέμβαση της Γαλλίας στο Μάλι δεν ενοχλεί κανέναν, ενώ παρόμοιες αμερικανικές ενέργειες θα ξεσήκωναν θύελλα αντιδράσεων… Απλά και μόνο επειδή δεν είναι μια υπερδύναμη.

Και παραθέτει αποσπάσματα από την τσέχικη εφημερίδα Lidové noviny [cz]:

«Από το 1960, οι Γάλλοι έχουν επέμβει στην Αφρική περισσότερες από 50 φορές. Πολέμησαν στο Τσαντ, στον ακήρυχτο πόλεμο με τη Λιβύη, προστάτευσαν τα καθεστώτα του Τζιμπουτί και της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, απέτρεψαν ένα πραξικόπημα στις Κομόρες, επενέβησαν στην Ακτή Ελεφαντοστού. Οι ένοικοι των Ηλυσίων, τόσο της αριστεράς όσο και της δεξιάς, συχνά έχουν επιδείξει την τάση τους προς τις μονομερείς ενέργειες, είτε για να προασπίσουν οικονομικά συμφέροντα είτε για να προστατεύσουν τους Γάλλους υπηκόους, είτε για να επιδείξουν τη μεγάλη δύναμη της χώρας. Παρόλα αυτά, κανείς ποτέ δεν έχει διαμαρτυρηθεί. Εάν οι ΗΠΑ επενέβαιναν με τέτοια σφοδρότητα στην Ευρώπη, θα υπήρχαν ασταμάτητες διαμαρτυρίες. Και στις αμερικανικές πρεσβείες θα προέλαυναν εξοργισμένοι διπλωμάτες, με πρώτους τους Γάλλους.»

Ακολουθεί ένα χρονικό των γαλλικών επεμβάσεων [είναι πολλές, αλλά αντίθετα με ό,τι αναφέρει η εφημερίδα, είναι λιγότερες από 50], το οποίο βασίζεται στο άρθρο του Nestor N’Gampoula “Ανασκόπηση των βασικών γαλλικών στρατιωτικών επεμβάσεων στην Αφρική” [fr], και σε αυτό του Jean-Patrick Grumberg για το Dreuz.info [fr], στο οποίο υπογραμμίζει ότι αυτές οι στρατιωτικές επεμβάσεις της Γαλλίας στην Αφρική εντοπίζονται κυρίως στις πρώην αποικίες της [fr]:

Το 1964, μετά την απόπειρα πραξικοπήματος έναντι του τότε καθεστώτος, δυνάμεις αλεξιπτωτιστών αποβιβάζονται στη Λιμπρεβίλ, πρωτεύουσα της Γκαμπόν.

Από το 1968 έως το 1972, Γάλλοι στρατιώτες συμμετείχαν στις μάχες ενάντια στην εξέγερση στην περιοχή Τιμπέστι [fr] στο βόρειο Τσαντ.

Το 1978 στο Ζαΐρ (σημερινή Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό), 600 Γάλλοι λεγεωνάριοι μεταβαίνουν στην πόλη Κολβέζι, στα νοτιοανατολικά για να προστατέψουν χιλιάδες Αφρικανούς και Ευρωπαίους που απειλούνταν από τους εξεγερμένους κατοίκους της επαρχίας Κατάνγκα. Η επιχείρηση στήθηκε μετά από έκκληση του προέδρου Μομπούτου για βοήθεια και στοίχισε τη ζωή σε πέντε λεγεωνάριους, επέτρεψε όμως την απελευθέρωση 2.700 υπηκόων δυτικών κρατών.

Το 1979 στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, ο βασιλιάς Ζαν-Μπεντέλ Μποκάσα [en] ανατρέπεται από τους Γάλλους αλεξιπτωτιστές στην επιχείρηση Μπαρακούντα.

Την περίοδο 1983-1984, στο Τσαντ η Γαλλία έθεσε σε εφαρμογή την επιχείρηση επιχείρηση Σαλάχι, επανδρωμένη με 3.000 άτομα, προκειμένου να αντιμετωπίσει μια επίθεση της ένοπλης αντιπολίτευσης που στηριζόταν από τη Λιβύη.

Δύο χρόνια αργότερα, το 1986 δηλαδή, μια άλλη γαλλική στρατιωτική ενέργεια, αποκαλούμενη «επιχείρηση Τσιχλογέρακο», με εναέρια ισχύ, εκτυλίχθηκε ως συνέχεια μιας αντικυβερνητικής επίθεσης.

Το 1989 στις Κομόρες, μετά τη δολοφονία του προέδρου Ahmed Abdallah και την ανάληψη του ελέγχου της χώρας από τους μισθοφόρους του Γάλλου Bob Denard, 200 περίπου Γάλλοι στρατιώτες κατέφθασαν επιτόπου, αναγκάζοντας έτσι τους τελευταίους να εγκαταλείψουν τη χώρα.

Το 1990, το Παρίσι στέλνει στη Γκαμπόν στρατεύματα στη Libreville και το Port-Gentil ως ενίσχυση της γαλλικής συσκευής, ως επακόλουθο άγριων επεισοδίων. Η επιχείρηση είχε ως αποτέλεσμα την εκκένωση 1.800 περίπου ξένων.

Το 1991 στο Ζαΐρ (σημερινή Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό), γαλλικές και βελγικές δυνάμεις καταφέρνουν να απελευθερώσουν ξένους υπηκόους μετά από εμφύλιες διαμάχες και ταραχές που ξέσπασαν στη χώρα.

Το 1991, γαλλικές δυνάμεις που βρίσκονται στο Τζιμπουτί υποβοηθούν την εξέγερση Afar και αφοπλίζουν τους Αιθίοπες στρατιώτες που διασχίζουν τα σύνορα, μετά την ανατροπή του Προέδρου της Αιθιοπίας Mengistu Hailé Mariam.

Το 1994, Γάλλοι και Βέλγοι στρατιώτες εκκενώνουν τους Ευρωπαίους της Ρουάντα ενόσω οι Hutus σφάζουν εκατοντάδες χιλιάδες Tutsis. Αργότερα την ίδια χρονιά, 2.500 περίπου Γάλλοι στρατιώτες, υποστηριζόμενοι από στρατεύματα αφρικανικών χωρών, ξεκινούν την Επιχείρηση Τιρκουάζ, που είχε περιγραφεί ως μια ανθρωπιστική προσπάθεια του Ζαίρ, ανατολικά της Rwanda.

Το 1995, χίλιοι άνδρες συμμετέχουν στην επιχείρηση επιχείρηση Αζαλέα, δίνοντας τέλος σε ένα νέο πραξικόπημα του Denard κατά του προέδρου Saïd Mohamed Djohar στις Κομόρες.

Το 1996 στην Κεντρική Αφρική, ύστερα από τις ένοπλες εξεγέρσεις κατά του εκλεγμένου προέδρου Ange-Félix Patassé, η επιχείρηση Αλμανδίνης εξασφάλισε τη προστασία των ξένων και την εκκένωση 1 600 ανθρώπων.

Την επόμενη χρονιά, το 1997, ύστερα από τη δολοφονία δύο Γάλλων στρατιωτικών για την ακρίβεια, δόθηκε εντολή για μια γαλλική επιχείρηση εναντίων των στασιαστών στο Bangui (Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία).

Την ίδια χρονιά, το 1997, 1.200 περίπου Γάλλοι στρατιώτες βοηθούν τους Γάλλους και Αφρικανούς πολίτες κατά τις συγκρούσεις μεταξύ του στρατού του Κονγκό και των οπαδών του πολέμαρχου του Κονγκό Denis Sassou Nguesso, σημερινό πρόεδρο της Δημοκρατίας του Κονγκό.

Το 2002, οι γαλλικές δυνάμεις καταστρώνουν την επιχείρηση Μονόκερως για να βοηθήσουν τους παγιδευμένους από μια στρατιωτική εξέγερση δυτικούς που είχε ως αποτέλεσμα την διχοτόμιση της Ακτής Ελεφαντοστού.

Το 2003, στο Ζαϊρ (σημερινή Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό), η επιχείριση Artémis βορειοανατολικά του Ituri, προστάτεψε τη περιοχή και έδωσε τέλος στις σφαγές πριν την αποστολή των 2.000 Κυανόκρανων, εκ των οποίων 80% ήταν Γάλλοι.

Το 2004, καταστρέφουν την μικρή αεροπορική δύναμη της Ακτής Ελεφαντοστού μετά το βομβαρδισμό μιας γαλλικής βάσης από τις κυβερνητικές δυνάμεις.

Το 2008 νέα γαλλική επέμβαση ενισχύει το καθεστώς του προέδρου του Τσαντ, Idriss Deby και εκκενώνει του ξένους κατά τη διάρκεια επιθέσεων των επαναστατών που εισχώρησαν από το γειτονικό Σουδάν.

Το 2011 στη Λιβύη τα γαλλικά αεροσκάφη είναι τα πρώτα που βομβάρδισαν τις δυνάμεις του Μουαμάρ Καντάφι στο Μάρτιο, μετά την ψήφιση από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών που επέτρεπε την επέμβαση στη Λιβύη υπέρ της προστασίας των πολιτών που παγιδεύονται στις εξεγέρσεις κατά του Καντάφι. To ΝΑΤΟ πήρε την εντολή της παγκόσμιας αποστολής στις 31 Μαρτίου  εντολή που επέτρεψε στους Λίβυους επαναστάτες να νικήσουν τις κυβερνητικές δυνάμεις και να πάρουν την εξουσία.

Το 2011 – Ακτή Ελεφαντοστού – Οι γαλλικές δυνάμεις γέρνουν τη πλάστιγγα προς τις δυνάμεις του ΟΗΕ, όταν ξέσπασε ο εμφύλιος σε συνέχεια της άρνησης του Laurent Gbagbo να παραιτηθεί και να δεχτεί την εκλογική νίκη του Alassane Ouattara ως προέδρου.

Η Γαλλία είχε αποφασίσει να σταματήσει να παίζει το ρόλο του «χωροφύλακα της Αφρικής», αρνούμενη να επέμβει για μία ακόμα φορά στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, όπου ο Φρανσουά Μποζιζέ (πρώην στρατιωτικός που κατέλαβε την εξουσία μετά από εξέγερση κατά του Προέδρου Ανζ Φελίξ Πατασέ, στις 15 Μαρτίου 2003) ήρθε αντιμέτωπος με μια εξέγερση. Δεν είχε υπολογίσει όμως τα γεγονότα στο Μάλι [fr]:

2013 – Μάλι – Οι Γάλλοι βομβαρδίζουν τους εξεγερμένους ισλαμιστές μετά από την προσπάθεια των τελευταίων να αυξήσουν την ισχύ τους, κατευθυνόμενοι προς την πρωτεύουσα Μπαμάκο. Η Γαλλία είχε προειδοποιήσει ότι ο έλεγχος του βορρά της χώρας από τους εξεγερμένους έθετε σε κίνδυνο την ασφάλεια της Ευρώπης.

Την ίδια στιγμή, η Γαλλία είχε στήσει επιχείρηση για την σωτηρία ενός Γάλλου ομήρου, ο οποίος κρατούνταν από μαχητές της al Shabaab στη Σομαλία, και οι οποίοι είχαν σχέση με την Αλ Κάιντα. Ο όμηρος σκοτώθηκε [fr].

1 σχόλιο

  • Στο λίγο που έχω ασχοληθεί και εγώ με το θέμα, την πρόσφατη αυτή ιστορία των γαλλικών επεμβάσεων της μετα-γκωλικής Γαλλίας περιγράφει προφητικά το ποίημα του Arthur Rimbaud, Démocratie:

    “Le drapeau va au paysage immonde, et notre patois étouffe le tambour.

    “Aux centres nous alimenterons la plus cynique prostitution. Nous massacrerons les révoltes logiques.

    “Aux pays poivrés et détrempés ! – au service des plus monstrueuses exploitations industrielles ou militaires.

    “Au revoir ici, n’importe où. Conscrits du bon vouloir, nous aurons la philosophie féroce ; ignorants pour la science, roués pour le confort ; la crevaison pour le monde qui va. C’est la vraie marche. En avant, route !”

    Τα μεγαλύτερα εγκλήματα στο όνομα της Επανάστασης, της Δημοκρατίας, της Προόδου. Στο τέλος μια καθημαγμένη ήπειρος – αλλά παρ’ αυτά αναδεικνύονται άνθρωποι σαν τον Achebe και τον Mandela. Αν υπάρχει εκεί ελπίδα, υπάρχει παντού.

Συμμετέχετε στη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.