Αυτό το άρθρο είναι μέρος του UPROAR, μιας πρωτοβουλίας του Small Media, που παροτρύνει τις κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις των ψηφιακών δικαιωμάτων, στο Universal Periodic Review (UPR).

Στις αρχές Μαρτίου, καθώς οι Τανζανοί άρχισαν να εικάζουν για την υγεία και την τοποθεσία του Προέδρου Τζον Μαγκουφούλι, πολλοί πολίτες κατέφυγαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με ερωτήματα και ανησυχίες.

Σε απάντηση, η κυβέρνηση εξέδωσε απειλές μαζικών συλλήψεων σε όποιον χρησιμοποιούσε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για κοινοποίηση ψευδών πληροφοριών για τον πρόεδρο. Οι Αρχές αναφέρθηκαν άμεσα στον νόμο για τα εγκλήματα στον κυβερνοχώρο της Τανζανίας το 2015 και στους κανονισμούς για τις ηλεκτρονικές και ταχυδρομικές επικοινωνίες (διαδικτυακό περιεχόμενο) του 2020 (EPOCA) για να προχωρήσουν σε σύλληψη και κράτηση των παραβατών.

Η κυβέρνηση έχει συχνά χρησιμοποιήσει νόμους για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο και διαδικτυακούς κανονισμούς περιεχομένου για να υπονομεύσει και να περιορίσει τα ψηφιακά δικαιώματα και την ελευθερία της έκφρασης στην Τανζανία. Ούτε αυτή τη φορά δεν πρωτοτύπησε.

Στις 17 Μαρτίου, η τότε αντιπρόεδρος Σάμια Σουλούχου Χασάν αποκάλυψε στην κρατική τηλεόραση ότι ο Τζον Μαγκουφούλι απεβίωσε. Λίγο αργότερα, η Χασάν ορκίστηκε ως έκτη πρόεδρος της Τανζανίας.

Μέχρι τότε, τουλάχιστον τέσσερα άτομα είχαν συλληφθεί σε διάφορα μέρη της χώρας για “διάδοση ψευδών φημών” σχετικά με την υγεία και την τοποθεσία του Μαγκουφούλι.

Πολλοί αναρωτιούνται τώρα εάν η Τανζανία θα επανεξετάσει τους κατασταλτικούς διαδικτυακούς κανονισμούς περιεχομένου σε έναν κόσμο μετά τον Μαγκουφούλι ή εάν αυτοί οι νόμοι θα παραμείνουν σταθεροί σε ισχύ μέχρι το 2025, το υπόλοιπο δηλαδή της θητείας του Μαγκουφούλι, που υπηρετεί τώρα η Χασάν.

Στις αρχές Μαρτίου, ο Innocent Bashungwa, υπουργός Πληροφοριών, Πολιτισμού, Τεχνών και Αθλητισμού της Τανζανίας, εξέδωσε προειδοποίηση ειδικά στα μέσα ενημέρωσης για να σταματήσουν να διαδίδονται “φήμες” σχετικά με την τύχη του Μαγκουφούλι, ο οποίος δεν είχε εμφανιστεί δημοσίως από τις 27 Φεβρουαρίου.

Επιπρόσθετα, ο Υπουργός Νομικών και Συνταγματικών Υποθέσεων, Mwigulu Nchemba, απείλησε επίσης τους netizens με ποινή φυλάκισης μέσω του λογαριασμού του στο Twitter για κοινοποίηση “ανόητων φημών”, αναφέροντας συγκεκριμένα το Τμήμα 89 του Ποινικού Κώδικα και το Τμήμα 16 του Νόμου για τα εγκλήματα στον κυβερνοχώρο.

Ο αρχηγός της αστυνομίας Ramadhani Kingai εξέφρασε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον λογαριασμό στο Twitter του “Kigogo”. Το όνομα στα σουαχίλι αναφέρεται σε υψηλόβαθμο αξιωματούχο, ο οποίος συχνά αποκαλύπτει αδικήματα από την κυβέρνηση.

Ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν καταδικάσει αυτές τις κινήσεις και το συνολικό κλίμα φόβου, που δημιουργείται από αυτούς τους κανονισμούς και τις επακόλουθες απειλές επιβολής.

EPOCA 2020: Περαιτέρω περιορισμοί στα ψηφιακά δικαιώματα

Η Τανζανία γνώρισε αξιοσημείωτες εξελίξεις στο Διαδίκτυο, τις επικοινωνίες και τις τεχνολογίες κατά την τελευταία δεκαετία.

Παρ’ όλα αυτά, το κράτος διαδραματίζει συχνά σημαντικό ρόλο στις εταιρείες και τις πλατφόρμες μέσων ενημέρωσης της Τανζανίας και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης στερούνται ποικιλομορφίας, όσον αφορά τις απόψεις και την εκπροσώπηση.

Το Διαδίκτυο δημιούργησε νέους χώρους στο Διαδίκτυο για τους νεαρούς bloggers της Τανζανίας και τους ακτιβιστές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για να ακουστούν οι φωνές τους, αλλά η κυβέρνηση δεν χαιρέτισε αυτήν τη νέα πραγματικότητα.

Το 2010, η Τανζανία δημοσίευσε για πρώτη φορά τον Νόμο περί Ηλεκτρονικής και Ταχυδρομικής Επικοινωνίας, τον πρώτο του είδους του στη χώρα.

Έως το 2018, συγκεκριμένοι κανονισμοί σχετικά με το διαδικτυακό περιεχόμενο κυκλοφόρησαν μέσω των κανονισμών ηλεκτρονικών και ταχυδρομικών επικοινωνιών (διαδικτυακό περιεχόμενο) του 2018. Η κυβέρνηση υποστήριξε ότι αυτοί οι κανονισμοί είχαν σκοπό να παρακολουθούν και να ρυθμίζουν τη χρήση των κοινωνικών μέσων από τους πολίτες και να αντιμετωπίζουν θέματα όπως ρητορική μίσους και παραπληροφόρηση.

Ωστόσο, οι κανονισμοί δεν ισχύουν μόνο για τα παραδοσιακά δημοφιλή ΜΜΕ, αλλά και για μεμονωμένους bloggers και παρόχους περιεχομένου, οι οποίοι σοκαρίστηκαν από τη νέα απαίτηση να πληρώσουν 900 δολάρια ΗΠΑ για μια άδεια. Αυτό περιλαμβάνει οποιονδήποτε παράγει τηλεόραση ή ραδιόφωνο ζωντανής ροής.

Η ξαφνική επιβολή τελών “κατέβασε τον διακόπτη” στα τανζανικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς πολλοί bloggers και πάροχοι περιεχομένου εγκατέλειψαν λόγω του υπερβολικού κόστους. Πολιτικοί της αντιπολίτευσης και επαγγελματίες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης επέκριναν τους κανονισμούς για υπονόμευση των διαδικτυακών ελευθεριών των μέσων ενημέρωσης καθώς και της κοινωνίας των πολιτών.

Το 2020, η Τανζανία κυκλοφόρησε αναθεωρημένους κανονισμούς EPOCA, οι οποίοι εκδόθηκαν σύμφωνα με την Ενότητα 103 του Νόμου περί Ηλεκτρονικής και Ταχυδρομικής Επικοινωνίας του 2010, υιοθετήθηκαν τον Ιούλιο του 2020 και ανακοινώθηκαν μέσω της Εφημερίδας της Κυβέρνησης στην κυβερνητική ανακοίνωση αριθ. 538.

Υπάρχουν πολλές βασικές διαφορές μεταξύ των εκδόσεων EPOCA για το 2018 και το 2020.

Πρώτον, η Ρυθμιστική Αρχή Επικοινωνιών της Τανζανίας (TCRA) ταξινόμησε εκ νέου τις χρεώσεις με τρεις επιπλέον υποκατηγορίες στο διαδικτυακό περιεχόμενο: ειδήσεις & τρέχουσες υποθέσεις, ψυχαγωγία και εκπαίδευση ή θρησκεία, επιβάλλοντας επιπλέον περιορισμούς σε μεμονωμένους παρόχους περιεχομένου.

Δεύτερον, η TCRA επέκτεινε έναν πιο λεπτομερή κατάλογο “απαγορευμένου περιεχομένου”, συμπεριλαμβανομένου, μεταξύ άλλων, περιεχομένου που ενθαρρύνει ή προωθεί την τηλεφωνική παρακολούθηση, κατασκοπεία, κλοπή δεδομένων, παρακολούθηση, καταγραφή ή υποκλοπή επικοινωνιών ή συνομιλιών χωρίς δικαίωμα.

Τρίτον, το EPOCA 2020 μείωσε επίσης το χρονικό διάστημα, που ο κάτοχος άδειας πρέπει να ανταποκριθεί σε απαγορευμένες παραβιάσεις περιεχομένου αναστέλλοντας ή τερματίζοντας έναν λογαριασμό. Σύμφωνα με τις οδηγίες του 2018, ο κάτοχος άδειας είχε 12 ώρες. Το 2020, στο Μέρος Γ’, Ενότητα 11, ο χρόνος απόκρισης μειώνεται σε δύο ώρες. Η μη συμμόρφωση εντός αυτού του χρονικού πλαισίου δίνει στις Αρχές την άδεια να παρέμβουν είτε αναστέλλοντας ή αφαιρώντας έναν λογαριασμό.

Το Global Voices μίλησε με αρκετούς εμπειρογνώμονες νομικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που έχουν καταδικάσει τις αναθεωρήσεις EPOCA 2020, λέγοντας ότι υπονομεύει τόσο τα ψηφιακά δικαιώματα όσο και την προστασία της κοινωνίας των πολιτών. Υποστηρίζουν ότι αυτοί οι κανονισμοί καταστέλλουν περαιτέρω τα ψηφιακά δικαιώματα και αποτρέπουν τους bloggers και τους συγγραφείς να κατέχουν το διαδικτυακό τους περιεχόμενο.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα εδώ είναι ότι αυτές οι δυνάμεις δεν περιέχουν εγγυήσεις κατά της κατάχρησης και, με την τρέχουσα κατάσταση, σίγουρα έχουν το αποτέλεσμα να καταπνίξουν τη νόμιμη ελευθερία έκφρασης στην Τανζανία, δήλωσε επαγγελματίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που ζήτησε ανωνυμία.

Μετά τον Μαγκουφούλι: Το μέλλον των ψηφιακών δικαιωμάτων στην Τανζανία

Υπό τη διοίκηση Μαγκουφούλι, τα διοικητικά, αστικά, μιντιακά και ψηφιακά δικαιώματα παράκμασαν σταθερά με συστηματικούς περιορισμούς στον ελεύθερο λόγο στο διαδίκτυο.

Μετά τον απροσδόκητο θάνατο του Μαγκουφούλι, πολλοί αναρωτιούνται τώρα για το μέλλον των ψηφιακών δικαιωμάτων στη χώρα – μετά από έξι χρόνια ηγεσίας με αυταρχικό στιλ.

Το Global Voices μίλησε με πολλούς κυβερνητικούς αξιωματούχους σχετικά με την ανωνυμία σχετικά με τους ισχύοντες κανονισμούς και τι διακυβεύεται από άποψης ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ψηφιακούς χώρους. Επαγγελματίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τανζανία είπε στο Global Voices, με την προϋπόθεση της ανωνυμίας:

Οι κανονισμοί δεν είναι δίκαιοι, καθώς μπορεί κανείς να ποινικοποιηθεί, διότι πολλοί πολίτες δεν κατανοούν τις επιπτώσεις αυτών των κανονισμών.

Ένας άλλος δήλωσε ότι η κυβέρνηση θεωρεί ότι τα κοινωνικά μέσα είναι “ενόχληση”. Προειδοποίησε τους πολίτες να λαμβάνουν προφυλάξεις, όταν μιλούν σε δημόσιες πλατφόρμες, διότι η κυβέρνηση μπορεί να έχει νόμιμη πρόσβαση σε όλες τις λεπτομέρειες μέσω του κεντρικού υπολογιστή της πλατφόρμας.

Το EPOCA 2020 καθιστά “σχεδόν αδύνατο” να παραμείνεις ανώνυμος στο Διαδίκτυο, σύμφωνα με τον Κανονισμό 9 (ε), “σε συνδυασμό με την απαίτηση που επιβάλλεται στους παρόχους ίντερνετ καφέ να εγγράφουν χρήστες μέσω αναγνωρισμένων ταυτοτήτων, να εκχωρούν στατικές διευθύνσεις IP στους υπολογιστές τους και να έχουν παρακολούθηση κάμερας για καταγραφή των δραστηριοτήτων στις εγκαταστάσεις τους”, σύμφωνα με αυτήν την ανάλυση από το Συμβούλιο Μέσων της Τανζανίας.

Αυτοί οι κανονισμοί ενισχύουν την συκοφαντική δυσφήμιση, περιορίζουν την ανωνυμία, παρέχουν βαριές ποινές για παραβιάσεις και παραχωρούν σαρωτικές εξουσίες κατάργησης περιεχομένου στην TCRA και τους μεσάζοντες.

Το EPOCA δεν είναι συμβατό με τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα ψηφιακών δικαιωμάτων. Συνολικά, αυτοί οι κανονισμοί καταπνίγουν τη νόμιμη ελευθερία έκφρασης και ελευθερίας του Τύπου στην Τανζανία.

Ωστόσο, η κυβέρνηση της Τανζανίας είναι υποχρεωμένη να σέβεται και να διατηρεί τα δικαιώματα στην ελευθερία της έκφρασης και του συνεταιρίζεσθαι όλων των προσώπων – συμπεριλαμβανομένων των μελών των μέσων ενημέρωσης, της κοινωνίας των πολιτών και της πολιτικής αντιπολίτευσης, σύμφωνα με το σύνταγμα της Τανζανίας, καθώς και τις διεθνείς και περιφερειακές συνθήκες. Αυτά τα δικαιώματα είναι επίσης απαραίτητα για την άσκηση των δικαιωμάτων ψήφου.

Η Τανζανία βρίσκεται σε σταυροδρόμι όσον αφορά τα ψηφιακά δικαιώματα.

Υπό την νέα Πρόεδρο Χασάν, θα συνεχίσει το κυβερνών Επαναστατικό Κόμμα να φιμώνει και να καταπιέζει τα ψηφιακά δικαιώματα στη χώρα;