Πώς διαδικτυακές πλατφόρμες συμβάλλουν στη διάσωση των γλωσσών της Αγκόλας

“Κατά μέσο όρο, μια γλώσσα εξαφανίζεται κάθε δύο εβδομάδες και η Αφρική είναι η ήπειρος που βρίσκεται περισσότερο σε κίνδυνο”, έγραψε ο συγγραφέας José Eduardo Agualusa το 2011 σε ένα άρθρο για την εξέλιξη των γλωσσών στην Αγκόλα. Ωστόσο, τον περασμένο χρόνο δημιουργήθηκαν πολλές διαδικτυακές πλατφόρμες, με σκοπό την προστασία των εθνικών γλωσσών της Αγκόλας.

Η Αγκόλα είναι μια πολυγλωσσική χώρα [en], με έξι αφρικανικές γλώσσες να αναγνωρίζονται ως επίσημες, καθώς επίσης και τα πορτογαλικά ως την επίσημη γλώσσα της χώρας. Πέρα από αυτό, υπολογίζεται ότι στη χώρα μιλιούνται 37 γλώσσες και 50 διάλεκτοι. Στα τέλη Οκτωβρίου του 2013, το blog Círculo Angolano Intelectual (‘Κύκλος Διανοουμένων της Αγκόλας’) ανέφερε [pt] ότι το 30% του πληθυσμού (περίπου 8,5 εκατομμύρια) “μιλάνε μόνο εθνικές γλώσσες που δεν αποτελούν μέρος κανενός εκπαιδευτικού ή κοινωνικού προγράμματος”, προσθέτοντας ότι: 

isto é mais um dos factores que gera exclusão social.

αυτός είναι ένας ακόμη παράγοντας που προωθεί τον κοινωνικό αποκλεισμό.

Σε ένα άρθρο [pdf – pt] του Agualusa [en] που δημοσιεύθηκε από το Casa das Áfricas [pt], ένα Πολιτιστικό Ινστιτούτο για την Κατάρτιση και τη Μελέτη των Αφρικανικών Κοινωνιών στο Σάο Πάολο, ο βραβευμένος συγγραφέας μελετά μια “πρόταση για ειρήνη” για τη συνύπαρξη των εθνικών γλωσσών με την πορτογαλική γλώσσα (“μητρική γλώσσα ενάντια στη μητριά γλώσσα”) και θέτει την ερώτηση:

Porquê que é que em Angola, país de muitas línguas, os escritores apenas utilizam o português?

Γιατί συμβαίνει αυτό στην Αγκόλα, μια χώρα πολλών γλωσσών, και οι συγγραφείς γράφουν μόνο στα πορτογαλικά;

Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο, μέσα στο 2013 δημιουργήθηκαν πολλές διαδικτυακές πρωτοβουλίες από νέους ανθρώπους που βλέπουν τις νέες τεχνολογίες σαν εργαλείο για την προώθηση και την προστασία των εθνικών γλωσσών.

 5 formas de fazer perguntas em Kimbundo

Πέντε τρόποι για να κάνεις ερωτήσεις στα kimbundo· με την ευγενική χορηγία της σελίδας του προγράμματος ‘Evalina’ στο Facebook.

Ένα πρόγραμμα – ακόμα στην αρχική του φάση – το οποίο επιδιώκει να προωθήσει την εκμάθηση των εθνικών γλωσσών της Αγκόλας με έναν καινοτόμο τρόπο και το οποίο είναι δωρεάν και προσβάσιμο σε όλους όσους έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, είναι το πρόγραμμα Evalina [pt].

Το πρόγραμμα δημιουργήθηκε τον Μάιο του 2013 από τον Joel Epalanga [pt], έναν διευθυντή προγράμματος στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, και το πρωταρχικό κίνητρο για τη δημιουργία της πλατφόρμας ήταν να παρατηρήσει το κενό που αντιμετώπιζαν πολλοί νέοι άνθρωποι όσον αφορά στις εθνικές γλώσσες. Την πρόταση εξήγησε ο Epalanga σε μια συνέντευξη [pt] στο περιοδικό Jovens da Banda:

[para que] os jovens, que hoje em dia gastam boa parte do seu tempo livre na internet, pudessem dedicar algumas horas para aprender um pouco a (sua) língua nacional de preferência.

[έτσι ώστε] οι νέοι άνθρωποι, που στις μέρες μας περνάνε πολύ από τον ελεύθερο χρόνο τους στο διαδίκτυο, να μπορούν να αφιερώσουν μερικές ώρες για να μάθουν λίγα πράγματα για τις εθνικές γλώσσες της προτίμησής τους.

Το πρόγραμμα Evalina είναι μια σελίδα στο Facebook [pt], όπου κοινοποιείται το περιεχόμενο, όπως τα κίνητρα εκμάθησης και τα μαθήματα των εθνικών γλωσσών. Την ημερομηνία δημοσίευσης αυτού του άρθρου, η σελίδα περιελάμβανε μαθήματα umbundu [en], της γλώσσας που μιλιέται περισσότερο μετά τα πορτογαλικά, και kimbundo [en].

Τον Φεβρουάριο του 2013, μια πλατφόρμα για την αργκό της Αγκόλας, την Kallun [pt], ήδη αποτέλεσε ένα θέμα στο Global Voices. Το πρόγραμμα επιδιώκει να “δημιουργήσει έναν χώρο όπου η αργκό (της Αγκόλας) και η καθομιλουμένη θα εξηγούνται, έτσι ώστε να μπορεί ο καθένας να τις καταλάβει”, ενώ χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης [pt] για να προωθήσει τη γνωστοποίηση και την εκμάθηση με έναν πιο ανεπίσημο τρόπο.

Ένα άλλο πρόγραμμα που ξεχωρίζει είναι το Λεξικό Ngola Yetu [pt], ένα λεξικό και διαδικτυακό εργαλείο μετάφρασης για τις εθνικές γλώσσες της Αγκόλας, που “δημιουργήθηκε με σκοπό να ενισχύσει τον πολιτισμό της Αγκόλας και να αυξήσει τη χρήση (των γλωσσών) μεταξύ των νέων”. Με ένα απλό και εύκολο σχεδιασμό, όπως αυτόν της Google, το λεξικό δουλεύει σαν μια μηχανή αναζήτησης μεταξύ των εθνικών γλωσσών kilongo, kimbundo, umbundo και της πορτογαλικής γλώσσας. Το πρόγραμμα χρησιμοποίησε το Facebook [pt] και το Twitter [pt] για να αλληλεπιδράσει με χρήστες του διαδικτύου.

Για τη διατήρηση των μητρικών γλωσσών

Η σημασία της ένταξης των εθνικών γλωσσών στην εκπαίδευση αναγνωρίζεται από θεσμούς και ακαδημαϊκούς. Στα μέσα Ιουνίου 2013, η δικτυακή πύλη Mwelo Weto [pt] της Αγκόλας δημοσίευσε μια συνέντευξη [pt] με τον Daniel Peres Sasuku, έναν γλωσσολόγο από την Αγκόλα και λέκτορα στη Σχολή Τεχνών του Πανεπιστημίου Agostinho Neto, ο οποίος τάσσεται υπέρ της προτεραιότητας των εθνικών γλωσσών στη διδασκαλία:

Pensamos, de igual modo que a implementação dessas línguas no ensino é uma forma mais concreta de seu resgate e preservação enquanto patrimônio cultural dos angolanos  

Πιστεύουμε εξίσου ότι η εισαγωγή αυτών των γλωσσών στη διδασκαλία αποτελεί ένα πιο συγκεκριμένο μέσο για τη διάσωση και τη διατήρηση των γλωσσών, ως μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς του λαού της Αγκόλας.

Το Περιφερειακό Φόρουμ για την Ανάπτυξη του Πανεπιστημίου (FORDU) επίσης υποστηρίζει [pt] την ιδέα ότι οι εθνικές γλώσσες πρέπει να είναι ένα υποχρεωτικό μάθημα στα σχολεία. Από τις προτάσεις που έγιναν μετά από μια συζήτηση που οργάνωσε το FORDU τον περασμένο Απρίλιο (2013) με θέμα “οι εθνικές γλώσσες ως πραγματική ταυτότητα πολιτιστικής κληρονομιάς του λαού της Αγκόλας”, ξεχωρίζει η επόμενη:

Angola continua uma sociedade plural do ponto de vista das línguas, tradições, cultura (diversidade cultural) tal situação faz de Angola um País rico em cultura, mas precisa política séria de promover as Línguas todas e dar maior grandeza nas Línguas Nacionais, principalmente as mais faladas como Umbundo.

Η Αγκόλα εξακολουθεί να είναι μια πολυμορφική κοινωνία, όσον αφορά στις γλώσσες, τις παραδόσεις και τους πολιτισμούς της (πολιτιστική πολυμορφία). Αυτή η κατάσταση κάνει την Αγκόλα μια χώρα πλούσια πολιτισμικά, αλλά απαιτούνται σοβαρές πολιτικές για την προώθηση όλων των γλωσσών, και κυρίως αυτών που μιλιούνται περισσότερο, όπως τα umbundo.

Στο διάστημα 2004-2010, πραγματοποιήθηκε μια δοκιμή για την εισαγωγή εφτά εθνικών γλωσσών σε μια σειρά σχολείων στη χώρα. Ο Υπουργός Παιδείας δήλωσε [pt] τον Σεπτέμβριο του 2013 ότι σχεδιάζει να επεκτείνει τη διδασκαλία των εθνικών γλωσσών σε όλα τα δημοτικά σχολεία. Ένα νομοσχέδιο στο Καταστατικό των Εθνικών Γλωσσών της Ανγκόλας [pt] “για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και την ενίσχυση της ενότητας στην εθνογλωσσική πολυμορφία” βρίσκεται στην τελική του φάση.

Στο μεταξύ, καλλιτέχνες – στην προκειμένη περίπτωση, τραγουδιστές – έχουν επίσης προτείνει [pt] τη χρήση των εθνικών γλωσσών στα τραγούδια τους.

Γνωρίζετε άλλου είδους διαδικτυακές πρωτοβουλίες για τη διατήρηση ή τη διδασκαλία των διαφόρων γλωσσών της Αγκόλας; Αφήστε μας ένα σχόλιο!

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.