Εάν συμμετέχετε σε μια ειρηνική συγκέντρωση ως δημοσιογράφοι, υπερασπιστές δικαιωμάτων ή ακτιβιστές, το κινητό σας τηλέφωνο είναι ένα ανεκτίμητο κεφάλαιο. Σας επιτρέπει να επικοινωνήσετε με τους συνεργάτες σας, να καταγράφετε το γεγονός, καθώς και να καταμαρτυρείτε ότι συμβαίνει γύρω σας. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να παίρνετε ορισμένες προφυλάξεις κατά τη χρήση των κινητών σας και της επικοινωνίας μέσω αυτών. Ο ακόλουθος οδηγός, που δημοσιεύθηκε στο Mobile Active, μπορεί να σας βοηθήσει να χρησιμοποιήσετε αποτελεσματικά το κινητό σας τηλέφωνο κατά τη διάρκεια ειρηνικών συγκεντρώσεων και, ταυτόχρονα, να προστατεύσετε τον εαυτό σας καλύτερα.

Αξιολόγηση κινδύνων της χρήσης του κινητού τηλεφώνου

Στις περισσότερες δημόσιες συγκεντρώσεις, θα αντιμετωπίσετε κινδύνους όπως:

• Απώλεια και κατάσχεση του κινητού τηλεφώνου σας
• Παρακώλυση υπηρεσιών λόγω προβλημάτων υλικού ή δικτύου
• Παρακολούθηση των επικοινωνιών σας

Καθένας από αυτούς τους κινδύνους μπορεί να μετριαστεί σε κάποιο βαθμό, εφ ‘όσον φυσικά το έχετε προνοήσει, γνωρίζετε επαρκώς την συσκευή σας, καθώς και τις βασικές αρχές για το πώς λειτουργεί ένα δίκτυο κινητής τηλεφωνίας. Θυμηθείτε όμως ότι κάθε περίσταση είναι διαφορετική και ότι τα κινητά τηλέφωνα αποτελούν εγγενώς μη ασφαλείς συσκευές επικοινωνίας [στμ: δείτε σχετικά περί IMSI catchers]. Σας προτείνουμε να διαβάσετε αυτό το Εγχειρίδιο Κινδύνων Χρήσης Κινητών Τηλεφώνων, για περισσότερη καθοδήγηση σχετικά με την αξιολόγηση των εν λόγω κινδύνων.

Κατανόηση της αξίας των πληροφοριών που βρίσκονται στο κινητό σας

1. Βίντεο και φωτογραφίες

Οι φωτογραφίες και τα βίντεο που καταγράφετε καθώς συμμετάσχετε σε μια ειρηνική συνάθροιση αποτελούν πολύτιμη τεκμηρίωση. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι συναντάτε ένα περιστατικό στο δρόμο και είστε σε θέση να το απαθανατίσετε σε βίντεο με το κινητό σας. Τα στοιχεία αυτά μπορεί να είναι σημαντικά, καθώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να αντικρούσουν ψευδείς πληροφορίες σχετικά με μία συγκέντρωση ή να αποδείξουν ότι το περιστατικό συνέβη. Το υλικό μπορεί επίσης να φανεί χρήσιμο ως απόδειξη άσκησης βίας από κάποιον (όπως ένα αστυνομικό).

2. Τα προσωπικά σας στοιχεία

Το κινητό σας τηλέφωνο αποθηκεύει μεγάλες ποσότητες ιδιωτικών πληροφοριών. Δείτε το Εγχειρίδιο Κινδύνων Χρήσης Κινητών Τηλεφώνων για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα δεδομένα που είναι αποθηκευμένα στο κινητό σας. Το κινητό σας μπορεί να περιέχει τη λίστα επαφών σας, μηνύματα κειμένου, αρχεία καταγραφής κλήσεων, το ιστορικό διαδικτυακής περιήγησης, σημειώσεις και έγγραφα.

Αυτό το είδος των πληροφοριών θα μπορούσε να εκθέσει τόσο την δουλειά σας, καθώς και όλο το δίκτυο των συνεργατών σας. Θα μπορούσε εύκολα επίσης να χρησιμοποιηθεί από κάποιον άλλον για οποιοδήποτε μη θεμιτή ενέργεια, για αυτό ακριβώς θα πρέπει να γνωρίζετε ποιός και γιατί το χρησιμοποιεί. Πάντα να γνωρίζετε ποιο είναι το περιεχόμενο του κινητού σας τηλέφωνου και να κάνετε χρήση των διαθέσιμων δικλείδων ασφάλειας (όπως του κωδικού PIN, αυτόματου κλειδώματος πληκτρολογίου, αυτόματου κλειδώματος τηλεφώνου, κωδικού κλειδώματος … κτλ). Θα δημοσιεύσουμε ειδικό Οδηγό Κλειδώματος σχετικά με τη χρήση διαθέσιμων δικλείδων ασφαλείας για τις κινητές σας συσκευές.

Τι να κάνετε πριν από την συμμετοχή σε μία ειρηνική συγκέντρωση

Οι παρακάτω προτάσεις θα σας βοηθήσουν να διατηρήσετε τη σταθερότητα των επικοινωνιών σας και την ασφάλεια των πληροφοριών σας:

1. Δημιουργία αντιγράφων ασφαλείας του περιεχομένου του κινητού σας

Θα μπορούσατε εύκολα να χάσετε το τηλέφωνό σας σε μια διαδήλωση (θα μπορούσε να πέσει από την τσέπη σας, να κλαπεί, να κατασχεθεί από αξιωματικό της αστυνομίας ή να σας το αρπάξουν απ’ τα χέρια). Δημιουργήστε αντίγραφα ασφαλείας όλου του περιεχομένου του κινητού σας σε έναν ασφαλή υπολογιστή. Να είστε βέβαιοι αυτά να περιλαμβάνουν τις επαφές, τα μηνύματα, αρχεία, πολυμέσα, καθώς και οποιοδήποτε άλλο περιεχόμενο πιστεύετε ότι είναι σημαντικό. Εν συνεχεία, μπορείτε να διαγράψετε τα πάντα από το τηλέφωνό σας, μιας και μετά το πέρας της συγκέντρωσης θα μπορείτε εύκολα να το επαναφέρετε στην προηγούμενη κατάστασή του μέσω του back-up.

2. Eφεδρική μπαταρία

Παρόλο που μπορεί να έχετε μια αίσθηση του πόσο θα μπορούσε να διαρκέσει μία συγκέντρωση, είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το κινητό σας τηλέφωνο για μια πληθώρα εργασιών και η μπαταρία δεν είναι σίγουρο ότι θα «ακολουθήσει». Έχετε πάντα μαζί σας τουλάχιστον μία επιπλέον μπαταρία και αν είναι δυνατόν ακόμα και τον φορτιστή σας. Παράλληλα, εξασκηθείτε στην γρήγορη εναλλαγή μπαταρίας.

3. Κρατήστε σημαντικές πληροφορίες σε ένα κομμάτι χαρτί

Καταγράψτε μερικές σημαντικές επαφές σε ένα μικρό κομμάτι χαρτί και να το έχετε μαζί σας γιατί μπορεί να χάσετε το κινητό σας τηλέφωνο, και κατ’ επέκταση και την πρόσβαση στον τηλεφωνικό κατάλογο, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Για παράδειγμα, καταγράψτε τα στοιχεία επικοινωνίας της οικογενείας σας, του δικηγόρου σας, του γιατρού σας, κάποιου δημοσιογράφου ή ακόμα και κάποιας οργάνωσης ανθρώπινων δικαιώματων.

4. Φροντίστε να έχετε επαρκή χρόνο ομιλίας

Σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε κάποια προπληρωμένη υπηρεσία, μην λησμονήσετε να «φορτίσετε» επαρκώς την κάρτα SIM. Δεν ξέρετε πόσα τηλεφωνήματα θα χρειαστεί να κάνετε ή πόσα στοιχεία θα μεταφορτώσετε μέσω διαδικτύου.

5. Εξερευνήστε το χώρο για κάλυψη δικτύου

Αν είναι δυνατόν, κάντε μια σύντομη επίσκεψη στην τοποθεσία όπου πρόκειται να λάβει χώρο η συγκέντρωση και εντοπίστε τα σημεία εκείνα στα οποία υπάρχει μέγιστη, μέτρια και ελάχιστη κάλυψη. Αν σκοπεύετε να έχετε μια συσκευή που υποστηρίζει WiFi μαζί σας, να σημειώσετε επίσης τα σημεία (και την ασφάλεια!) των τυχόν ανοικτών δικτύων Wi-Fi.

6. Συστοιχισμένη δημοσίευση

Εάν σκοπεύετε να στείλετε ενημερώσεις κειμένου μέσω Facebook ή Twitter, ή σχεδιάζετε να στείλετε φωτογραφίες στο Flickr ή το Twitpic, συνδέστε τους λογαριασμούς σας ώστε να βεβαιωθείτε ότι το υλικό σας θα εξαπλωθεί και θα κυκλοφορήσει σε διάφορες κοινότητες μόλις δημοσιεύσετε ένα status ή μια εικόνα ή ξεκινήσετε ένα live-stream. Εάν ανησυχείτε για την ασφάλεια αυτής της προσέγγισης, τότε ενδεχομένως, να χρειαστεί να δημιουργήσετε ένα ειδικό σύνολο λογαριασμών, δίχως να έχετε εισάγει τα προσωπικά στοιχεία σας, φυσικά προτού αρχίσετε να μεταφορτώνετε το οποιοδήποτε υλικό.

7. Σελιδοδείκτες

Μην ξεχάσετε να προσθέσετε στους σελιδοδείκτες του περιηγητή που χρησιμοποιείτε στο κινητό σας τις συνδέσεις με τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης και online εργαλείων που σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε. Θυμηθείτε να εισάγετε τους σελιδοδείκτες που αφορούν στην κινητή έκδοση των κοινωνικών δικτυακών τόπων (για παράδειγμα, http://m.facebook.com, http://m.flickr.com, http://m.twitter.com … κλπ).

Γνωρίστε το κινητό σας τηλέφωνο

1. Εξερευνήστε το πληκτρολόγιο του κινητού σας

• Μπορείτε να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο εντοπισμού κατά την χρήση του κινητού σας, εάν γνωρίζετε την ακριβή κατανομή και διάταξη των αριθμών και των γραμμάτων πάνω στα πλήκτρα του πληκτρολογίου. Πολλοί χρήστες είναι σε θέση να πληκτρολογήσουν απλές φράσεις, δίχως καν να κοιτάνε το πληκτρολόγιο. Θα πρέπει επίσης να ξέρετε πώς μπορείτε να πληκτρολογήσετε ένα σύντομο μήνυμα κειμένου (SMS), χωρίς να κοιτάτε το πληκτρολόγιο του κινητού σας. Όσο πιο πολύ είστε εξοικειωμένοι με το κινητό σας τόσο πιο εύκολο θα είναι πληκτρολογείτε με τυφλό σύστημα.
• Μπορείτε να εξοικονομήσετε χρόνο και προσπάθεια, μαθαίνοντας διάφορες συντομεύσεις. Πολλά τηλέφωνα έχουν συντομεύσεις για πρόσβαση σε διάφορες εφαρμογές τους, όπως για την ενεργοποίηση της κάμερας, για παράδειγμα. Να γνωρίζετε και να χρησιμοποιείτε εκείνες τις συντομεύσεις χωρίς να κοιτάτε το τηλέφωνο ώστε να μπορείτε να ενεργοποιήσετε μια εφαρμογή, όταν παραστεί ανάγκη. Εάν είναι δυνατό δημιουργήστε μόνοι σας διάφορες συντομεύσεις. Σε ορισμένα κινητά τηλέφωνα, το μόνο που χρειάζεται είναι να αντιστοιχίσετε μία σειρά εικονιδίων με την σειρά των αριθμών στο πληκτρολόγιο του κινητού σας τηλεφώνου.

2. Εξερευνήστε την βιντεοκάμερα της συσκευής σας

Μάθετε πώς να βελτιστοποιήσετε την φωτογραφική μηχανή του κινητού σας ώστε να καταφέρετε να την χρησιμοποιήσετε σε όπως επιθυμείτε με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. Εξοικειωθείτε με το πώς λειτουργεί η φωτογραφική μηχανή σας και με τον έλεγχο των επιλογών της. Είναι πιθανό να συλληφθείτε εάν επιχειρήσετε να φωτογραφίσετε αστυνομικό που χτυπάει κάποιον, και το φλας της μηχανής τραβήξει την προσοχή του. Το κλικ της μηχανής όταν φωτογραφίζετε μπορεί επίσης να σας προδώσει, οπότε ρυθμίστε εκ των προτέρων τις διάφορες λειτουργίες ώστε να αποφύγετε την προσέλκυση της προσοχής άλλων.

Τι να κάνετε κατά τη διάρκεια μίας ειρηνικής συγκέντρωσης

1. Εκτίμηση κινδύνου σωματικής ακεραιότητας και αστυνομικής παρουσίας

Η προσωπική ασφάλεια πρέπει πάντοτε να αποτελεί προτεραιότητα κατά τη λήψη φωτογραφιών και βίντεο σε μία ειρηνική συγκέντρωση ή την αποστολή μηνυμάτων κειμένου και ενημερώσεων στο διαδίκτυο. Πρέπει πάντα να έχετε στο μυαλό πόσο μακριά είστε από τις αστυνομικές δυνάμεις και τις δυνάμεις καταστολής και πόσο κοντά είστε στις αστυνομικές κλούβες. Στην πιο ιδανική περίπτωση, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της συγκέντρωσης πριν από την εκδήλωση και εξοικειωθείτε με την τοποθεσία και τις δυνατές διαδρομές, σε περίπτωση που αρχίσουν φασαρίες. Δεν χρειάζεται να πανικοβληθείτε, απλά κρατήστε τα μάτια σας ανοιχτά.

2. Αξιολόγηση της κάλυψης δικτύου και πρόσβασης στο Internet

Πριν αποφασίσετε να στείλετε ενημερώσεις μέσω Twitter ή live-stream με εργαλεία όπως το Bambuser [στμ: επίσης, το Qik και το Ustream], ελέγξτε αν είστε σε σημείο με επαρκή κάλυψη ώστε να καταφέρετε να μεταφορτώσετε με επιτυχία το υλικό σας. Λάβετε υπ'όψη ότι η κάλυψη μπορεί ξαφνικά να χειροτερέψει [στμ: λόγω συμφόρησης του δικτύου, όπως συμβαίνει συχνά σε πυκνές συγκεντρώσεις]. Βεβαιωθείτε ότι έχετε κατανοήσει τις επιλογές της υπηρεσίας live streaming που θα χρησιμοποιήσετε και να έχετε ρυθμίσει προκαταβολικά τους σχετικούς λογαριασμούς σας. Αυτός ο οδηγός μπορεί να σας βοηθήσει να χρησιμοποιήσετε το Bambuser, ενώ περισσότερα εργαλεία μπορείτε να βρείτε εδώ.

3. Επιλέξτε τις μεθόδους σας

Μπορείτε να καταγράψετε μια ειρηνική συγκέντρωση σε διάφορες μορφές (μέσω κειμένου, βίντεο και εικόνας). Θα πρέπει να αποφασίσετε ποια θα επιλέξετε βάσει της ίδιας της περίστασης.

• Αν τα πράγματα είναι ήρεμα μπορείτε να τραβήξετε φωτογραφίες και να στέλνετε ενημερώσεις μέσω κειμένου.
• Αν η κατάσταση είναι έκρυθμη τότε μπορείτε να ενεργοποιήσετε την κάμερα σας και να αρχίσετε να καταγράφετε σε βίντεο τα γεγονότα. Αν είστε τυχεροί και υπάρχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, τότε μπορείτε να επιλέξετε και την άμεση αναμετάδοση. Εάν θέλετε να ενημερώσετε τους φίλους σας, τους δικηγόρους σας, ή οποιονδήποτε άλλον για το τι συμβαίνει με το γραπτό μήνυμα, προσπαθήστε να το κάνετε δίχως να ψάχνετε το πληκτρολόγιό σας.

10 Χρήσιμες Συμβουλές

• Μην κάνετε πάρα πολλές τηλεφωνικές κλήσεις όταν είστε σε μια ειρηνική συγκέντρωση. Είναι καλύτερα να μεταφέρετε τις πληροφορίες μέσω SMS. Χρησιμοποιώντας SMS έχετε την δυνατότητα να κυκλοφορήσετε τις πληροφορίες σε μεγαλύτερο όγκο παραληπτών, σε λιγότερο χρόνο και με λιγότερη προσπάθεια, ενώ δεν θα καταναλώνετε και μεγάλα ποσά ενέργειας της μπαταρίας σας. Έχετε υπόψιν όμως ότι μπορεί να αντιμετωπίσετε καθυστερήσεις παράδοσης μηνυμάτων κυρίως λόγω θεμάτων δικτύων (είτε τυχαία, λόγω συμφόρησης του δικτύου ή εκ προθέσεως από τις υπηρεσίες ασφαλείας) και ότι η επικοινωνία του τηλεφώνου σας μπορεί να είναι υπό επιτήρηση.
• Κρατήστε την κάρτα μνήμης στο τηλέφωνό σας (ή την κάμερα) όσο πιο κενή γίνεται ώστε να μπορείτε να αποθηκεύετε όλες τις φωτογραφίες και τα βίντεό σας κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης ή της διαμαρτυρίας. Εάν είναι δυνατόν, φέρτε πολλαπλές κάρτες μνήμης. Εξασκηθείτε στην γρήγορη εναλλαγή καρτών μνήμης στο κινητό σας, ενώ να έχετε προνοήσει για την ασφαλή αποθήκευση των γεμάτων καρτών σε περίπτωση που συλληφθείτε.
• Προσπαθήστε να μεταφορτώσετε όλες τις φωτογραφίες που έχετε στο κινητό σας online το συντομότερο με το που αποκτήσετε πρόσβαση στο διαδίκτυο για να αποφευχθεί η απώλεια του περιεχομένου, σε περίπτωση που χάσετε το κινητό σας. (Μπορείτε να ανεβάσετε υλικό χρησιμοποιώντας http://m.twitpic.com/upload ή http://m.flickr.com/#/upload, για παράδειγμα.)
• Να κουβαλάτε μια εφεδρική κάρτα SIM, εάν μπορείτε. Σε ορισμένες περιπτώσεις, φορείς εκμετάλλευσης δικτύων κινητής τηλεφωνίας κλείνουν τον αριθμό γνωστών ακτιβιστών ή συγκεκριμένων ατόμων. Αν πιστεύετε ότι ο αριθμός σας μπορεί να αποτελεί στόχο, και αν μπορείτε να αντέξετε οικονομικά να το κάνετε, μπορείτε να κουβαλάτε μια πρόσθετη κάρτα SIM. Εάν παρατηρήσετε ότι η υπηρεσία σας δεν είναι διαθέσιμη, δοκιμάστε να αλλάξετε κάρτες SIM. Η αλλαγή κάρτας SIM δεν συνεπάγεται και την ανωνυμοποίηση της χρήσης του τηλεφώνου σας. Το κινητό σας τηλέφωνο εξακολουθεί να είναι αναγνωρίσιμο από ένα μοναδικό αριθμό που αφορά την ίδια τη συσκευή [στμ: IMEI] και, φυσικά, από την οποιαδήποτε εισαγόμενη κάρτα SIM.
• Κρατήστε το κινητό σας σιωπηλό και με ενεργοποιημένη τη δόνησή του. Δεν χρειάζεται να προκαλείτε την προσοχή των ανθρώπων γύρω σας.
• Μερικά κινητά παρέχουν ένα επίπεδο ασφάλειας που συνήθως είναι γνωστό ως απομακρυσμένο κλείδωμα. Αυτό σας επιτρέπει να κλειδώσετε το κινητό σας με την αποστολή SMS μιας συγκεκριμένης λέξεως-κλειδιού που προηγουμένως είχατε εγκαταστήσει στο κινητό σας, ακριβώς για την περίπτωση που το χάσετε ξαφνικά. Για παράδειγμα, αν κάποιος αρπάξει το κινητό και φύγει, μπορείτε να στείλετε απλά ένα SMS από οποιοδήποτε κινητό με τη συγκεκριμένη λέξη-κλειδί για να κλειδώσετε το τηλέφωνό σας.
• Εάν πρόκειται να αναρτήσετε περιεχόμενο online, γράψτε σημαντικούς συνδέσμους σε ένα μήνυμα SMS και αποθηκεύσετε το ως πρόχειρο. Μπορείτε έπειτα απλά να κάνετε copy-paste τους συνδέσμους, αν το κινητό σας υποστηρίζει αυτή τη λειτουργία.
• Αν σκοπεύετε να στείλετε ένα συγκεκριμένο μήνυμα σε κάποιον, τότε να το έχετε προετοιμάσει στα πρόχειρα από πριν. Αυτό θα σας εξοικονομήσει χρόνο, και μπορείτε απλά να κάνετε κλικ στην «αποστολή», όταν θέλετε να το στείλετε. Για παράδειγμα, μπορείτε να γράψετε «με συνέλαβαν» ακολουθούμενο από το όνομα σας σε ένα μήνυμα, να έχετε επιλέξει τους παραλήπτες σας και να το έχετε αποθηκεύσει ως πρόχειρο.
• Σκεφτείτε να χρησιμοποιήσετε εφαρμογές όπως η SaferMobile InTheClear. Η InTheClear σας επιτρέπει να αποστείλετε ένα προκαθορισμένο μήνυμα SMS έκτακτης ανάγκης σε μια σειρά από επαφές (Shout!) με ένα μόνο κλικ (Panic!). Η InTheClear σας επιτρέπει επίσης να διαγράψετε διακριτικά το βιβλίο διευθύνσεών σας από το τηλέφωνό σας (Wipe!), σε περίπτωση που κάποιος το πάρει από εσάς. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα σχετικά με την IntheClear εδώ και να εγγραφείτε ως beta tester.