[Όλοι οι εξωτερικοί σύνδεσμοι είναι στα γαλλικά και τα αγγλικά, εκτός αντίθετης σημείωσης]
Το 1896, κατά τη διάρκεια της μάχης της Άντουα [fr], τα αιθιοπικά στρατεύματα με αρχηγό τον αυτοκράτορα Μενελίκ Β’ νίκησαν τον ιταλικό στρατό χάρη στην προηγμένη τους στρατιωτική τεχνολογία. Στη συνέχεια, ο νικητής αυτοκράτωρ εισήγαγε κι άλλες προηγμένες τεχνολογίες όπως ο σιδηρόδρομος, προκειμένου να αλλάξει τη χώρα του. Προς τιμή της νίκης του στην Άντουα και των προσπαθειών του να αναμορφώσει την Αιθιοπία με το δικό του τρόπο, στήθηκε ένα άγαλμα του Μενελίκ Β’ στη γειτονιά Arada στο κέντρο της πρωτεύουσας, Αντίς Αμπέμπα.
Το άγαλμα του αυτοκράτορα Μενελίκ Β’ στην Αντίς Αμπέμπα, Αιθιοπία. Φωτογραφία του Abel Wabell.
Πενήντα χρόνια αργότερα σχεδόν, το 1935, οι Ιταλοί ξεκινούν μια νέα πολεμική εκστρατεία [fr], καλύτερα προετοιμασμένη αυτή τη φορά και έχοντας λάβει την επιδοκιμασία των αρχηγών ηγετών των εμπόλεμων της εποχής. Οι Ιταλοί κατορθώνουν να κάνουν μια σύντομη στρατιωτική κατάληψη της Αιθιοπίας, αλλά είχαν να αντιμετωπίσουν μια άγρια αντίσταση από τη μεριά των Αιθιόπων.
Ο πατριάρχης Αμπούνε Πέτρος, ένας από τους πρώτους πάπες της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αιθιοπίας, υπήρξε σημαντική φυσιογνωμία της αιθιοπικής αντίστασης. Οι Ιταλοί, αντίθετοι στις πράξεις αυτού του πατριώτη, προσπαθούσαν να τον εμποδίσουν να τους ενοχλήσει. Τον ανάγκασαν να εμφανιστεί [en] μπρος στον στρατηγό Ροντόλφο Γκρατσιάνι για να δηλώσει υποταγή στην Ιταλία και να κατηγορήσει τους Αιθίοπες πατριώτες ως ληστές. Αρνήθηκε να υποταχθεί στις απαιτήσεις τους και αντ’ αυτού, καταδίκασε τον εισβολέα. Ζήτησε από τους Αιθίοπες να πολεμήσουν για την ελευθερία τους. Τελικά, εκτελέστηκε δημόσια από τους Ιταλούς. Όπως και για τον αυτοκράτορα Μενελίκ Β’, ένα άγαλμα του Αμπούνε Πέτρου στήθηκε στο κέντρο της πόλης της Αντίς Αμπέμπα ως ανάμνηση της ακλόνητης του μάχης για την ελευθερία της χώρας του.
Παρόλ’ αυτά, μη επιβεβαιωμένες πληροφορίες στο διαδίκτυο λένε πως τα δύο θρυλικά αγάλματα που βρίσκονται σε μια ιστορική αρτηρία κινδυνεύουν να καταστραφούν από την κατασκευή ενός σιδηροδρομικού τούνελ. Κάποιοι χρήστες διαδικτύου ανησυχούν.
Το άγαλμα του Αμπούνε Πέτρου στην Αντίς Αμπέμπα, Αιθιοπία. Φωτογραφία: Abel Wabell.
Ο Daniel Kiberet, ένας blogger που συνήθως γράφει άρθρα για τον πολιτισμό, την ιστορία και την πνευματικότητα στην Αιθιοπία, αναρωτιέται [am]:
ይህ የባቡር መሥመር የአቡነ ጴጥሮስንና የዐፄ ምኒሊክን ሐውልት እንዲነሡ ያደርጋል?
ለዚህ ጥያቄ ምላሹ ‹አዎን› ከሆነ ስለ ባቡሩ የሚኖረን ግምት ይለያል፡፡ ኢትዮጵያን እናሳድጋለን ስንል ያሳደጓትን እየዘነጋንና መታሰቢያቸውን እያፈረስን መሆን የለበትም፡፡ ‹በማን ላይ ቆመሽ እግዜርን ታሚያለሽ› አለ ያገሬ ሰው፡፡ የምናመጣው አዲስ ነገር ባለን ላይ የሚጨመር እንጂ ያለንን የሚያጠፋ መሆን የለበትም፡፡ መኪና ያስፈልገናል፣ ግን እግር የሚቆርጥ መሆን የለበትም፡፡ ወደድንም ጠላንም ይህች ሀገር የታሪክና የቅርስ ሀገር ናት፡፡ ይህ ታሪኳና ቅርሷ ደግሞ የህልውናዋም ምንጭና መሰንበቻም ጭምር ነው፡፡ ይህን ታሪክና ቅርስ እያጠፉና እያበላሹ የሚመጣ ለውጥ አንገት ቆርጦ ፀጉርን እንደማስተካከል ነው የሚቆጠረው፡፡ እናም የሚመለከታቸው ሁሉ ወደ ርምጃ ከመግባታቸው በፊት ሦስት ጊዜ ሊያስቡ ይገባል፡፡ መቼም የመጀመርያውን ባቡር ያስገቡትን የዐፄ ምኒሊክን ሐውልት አፍርሶ ባቡር እናስገባ ማለት የታሪክ ምጸት ነው፡፡ ለነጻነት የተሠውትን የአቡነ ጴጥሮስ ሐውልት ነቅሎ በባቡር ላይ በነጻነት ለመሄድ መከጀል ግፍ መሥራት ነው የሚሆነው፡፡”
Η κατασκευή σιδηροδρομικών γραμμών στην Αντίς Αμπέμπα θα καταστρέψει τα αγάλματα του αυτοκράτορα Μενελίκ Β’ και του μάρτυρα επισκόπου Αμπούνε Πέτρου;
Αν η απάντηση είναι θετική, τότε η γνώμη μας γύρω από τη κατασκευή του σιδηροδρόμου θα είναι εντελώς διαφορετική! Η ανάπτυξή μας δεν θα έπρεπε να γίνει εις βάρος των αγαλμάτων των ιδρυτικών πατέρων της Αιθιοπίας, που έδωσαν τη ζωή τους για τη χώρα! Μια αιθιοπική παροιμία λέει: “Παραπονιέστε για το Θεό, ενώ αυτός σας έφερε στη Γη;”. Οι πόροι που θυσιάζουμε για την ανάπτυξη θα όφειλαν να στηρίζονται σε αυτό που ήδη διαθέτουμε κι όχι να το καταστρέφουν. Ίσως έχουμε ανάγκη από ποδήλατα, αλλά αυτά δεν θα’ πρεπε να μας κόψουν τα πόδια. Είτε το θέλουμε είτε όχι, η Αιθιοπία είναι μια χώρα πλούσια σε ιστορία και σε κληρονομιά, που αποτελούν τα θεμέλια της επιβίωσής μας και της διατήρησης του τρόπου ζωής μας. Έτσι, το να κατασκευάζουμε σιδηρόδρομο υποτιμώντας τους μεγάλους άνδρες της χώρας θα ήταν σαν να πηγαίναμε στον κουρέα για ένα κούρεμα, αφού θα είχαμε αποκεφαλιστεί ! Το συμβούλιο που έχει αναλάβει αυτό το σχέδιο θα έπρεπε να δαγκώσει τη γλώσσα του εφτά φορές πριν αποφασίσει να καταστρέψει αυτά τα αγάλματα. Να καταστρέψεις την προτομή του ανθρώπου που κατασκεύασε τον πρώτο σιδηρόδρομο της Αιθιοπίας εδώ κι έναν αιώνα για να κατασκευάσεις γραμμές σιδηροδρόμου, τι ειρωνεία της τύχης! Να καταστρέψεις το άγαλμα ενός ανθρώπου που έδωσε τη ζωή του για την ελευθερία της χώρας του, ελπίζοντας στην ελευθερία της μετακίνησής σου, αυτό κι αν είναι πρόκληση.
Ο Abush Zekaryas αναφέρεται σε ένα περιστατικό σχετικό με την πρόσφατη διαμάχη που ξέσπασε στην Ιταλία, όταν σε μια μικρή πόλη ανατολικά της Ρώμης στήθηκε ένα μνημείο, δημοσία δαπάνη, προς τιμήν ενός παλιού φασίστα στρατιωτικού, του στρατηγού Ροντόλφο Γκρατσιάνι. Γράφει [am]:
ጣሊያናዊያን ለፋሽስቱ ግራዚያኒ መታሰቢያ ሲያቆሙ ኢትዮጵያዊያን የአቡነ ጴጥሮስን እና የአጴ ምኒልክን ሀውልት ሊያፈርሱ ነው ይባላል፡፡ እንዲህ ነው ልዩነት እና እድገት
Ενόσω κάποιοι Ιταλοί στήνουν μνημείο για έναν παλιό φασίστα στρατηγό, φημολογείται πως οι Αιθίοπες είναι έτοιμοι να καταστρέψουν τα μυθικά αγάλματα του Μενελίκ Β’ και του Αμπούνε Πέτρου! Τι ειρωνεία: ορίστε η διαφορά και ορίστε η ανάπτυξη !
Η ομάδα των ανώνυμων bloggers Aderegen δημοσίευσε ένα άρθρο σχετικό στο blog τους [am]:
እኛ እያልን ያለነው ሀገሪቱ ላይ የሚሰሩ ፕሮጀክቶች ለምን ቅድመ ጥናት ሲካሄድ የእምነትና የሐውልት ቦታዎች ፤ የአባቶቻችን ለቤተክርስቲያንም ሆነ ለኢትዮጵያ አሻራቸውን ያስቀመጡበት ቦታ ከግምት ውስጥ አይገባም ? ወይስ ከበስተጀርባ ሌላ ነገር አለ……?..
Αυτό που ζητάμε είναι το εξής: γιατί τέτοιου είδους επεμβάσεις δεν σχεδιάζονται νωρίτερα; Για ποιο λόγο τα ιστορικά μνημεία των ιδρυτών μας, των οποίων η συμβολή στην Αιθιοπία υπήρξε τεράστια, δεν χαίρουν της προσοχής που τους αρμόζει, κατά τη διάρκεια των προετοιμασιών; Ή μήπως πρόκειται για μια συνομωσία ενάντια στην ιστορία της Αιθιοπίας;
Ωστόσο, στην ιστοσελίδα του Fana Broadcasting Corporate, καναλιού προσφιλούς στην κυβέρνηση, ένα αμφιλεγόμενο άρθρο διαψεύδει το γεγονός πως τα μυθικά αγάλματα θα καταστραφούν για να παραχωρήσουν τη θέση τους στο σιδηρόδρομο [am] :
ሀውልቱ ምንም ችግር ሳይደርስ የባቡር መስመር ዝርጋታው ይከናወናል ያሉት ሃላፊው ፥ የባቡር መተላለፊያ ዋሻ ከሃውልቱ ስር ስለሚገነባ ፤ ግንባታው እስኪያልቅ ድረስ ሃውልቱ ለጥቂት ጊዜ ተነስቶ ከዋሻው መጠናቀቅ በኋላ ወደ ቦታው እነደሚመለስ ተናግረዋል።አያይዘውም ይህ የባቡር መስመር ግንባታ የዳግማዊ ሚኒሊክ ሀውልትን በምንም መልኩ እንደማይነካው የሚወራው ወሬ መሰረተ ቢስ መሆኑንም ነው ያስረዱት።”
Οι σιδηροδρομικές γραμμές θα κατασκευαστούν χωρίς να βλάψουν τα αγάλματα. Ωστόσο, καθώς το σχέδιο του τούνελ του σιδηρόδρομου διασχίζει μια ιστορική αρτηρία της Αντίς Αμπέμπα, το άγαλμα του Αμπούνε Πέτρου προσωρινά θα αποκαθηλωθεί. Το τούνελ δεν περνά καν από κοντά από το άγαλμα του Μενελίκ Β’. Όλες οι σχετικές φήμες είναι αβάσιμες.
Είνια η δεύτερη φορά μέσα σε ένα χρόνο που η αιθιοπική κυβέρνηση προκαλεί διαμάχη γύρω από ένα άγαλμα. Το άγαλμα του Kwame Nkrumah, κατασκευασμένο με τη βοήθεια της κινεζικής κυβέρνησης και του οποίου τα αποκαλυπτήρια έγιναν στην έδρα της Αφρικανικής Ένωσης, είχε επίσης προκαλέσει την οργή [en] των Αιθιόπων, από τους οποίους πολλοί εκτιμούν πως ο παλιός άρχων της Αιθιοπίας, Χαϊλέ Σελασιέ, άξιζε ίδιας αναγνώρισης.
