Μετανάστες χωρίς χαρτιά στην Ελλάδα: κρατούμενοι και απελπισμένοι

Το άρθρο αυτό αποτελεί τμήμα του ειδικού μας αφιερώματος Ευρώπη σε Κρίση.

Ιστορίες απελπισίας μεταδόθηκαν μέσω του Twitter, όταν πολιτικοί, δημοσιογράφοι και αντιρατσιστές ακτιβιστές επισκέφθηκαν ένα κέντρο κράτησης μέσα στο αστυνομικό τμήμα της Δραπετσώνας, όπου περισσότεροι από 100 μετανάστες χωρίς χαρτιά ζουν κάτω από απαράδεκτες συνθήκες έλλειψης χώρου και φωτός.

Ένας κρατούμενος δήλωσε πως δεν είχε δει το φως του ήλιου για μήνες. Ένας άλλος είχε αποπειραθεί να αυτοκτονήσει.

Υπήρξα μέλος της ομάδας που επισκέφθηκε το κέντρο κράτησης στο προάστιο της Αθήνας στις 6 Απριλίου 2013. Σε αυτή την ανάρτηση, θα περιγράψω τις συνθήκες κράτησης των μεταναστών μέσω των tweets μου και θα συμπεριλάβω τις μαρτυρίες άλλων ανθρώπων που επίσης επισκέφθηκαν το κέντρο κράτησης ή το #GreekGuantanamo, όπως αναφερόταν στο Twitter.

Πορεία διαμαρτυρίας ενάντια στις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης των μεταναστών στη Δραπετσώνα. Φωτογραφία της συντάκτριας

Περισσότεροι από 60.000 μετανάστες έχουν προσαχθεί και κρατηθεί σε αστυνομικά τμήματα [en] από τότε που ξεκίνησαν οι επιχειρήσεις-σκούπα, κάτω από την επωνυμία  “Ξενιος Δίας” [en] (ειρωνικά, το όνομα του αρχαίου θεού της φιλοξενίας) τον Αύγουστο του 2012. Από αυτούς, μόνοι οι 4.000 συνελήφθησαν επίσημα.

Από τη δεκαετία του '90, η Ελλάδα έχει γίνει δημοφιλής πύλη εισόδου και διέλευσης στην ΕΕ για εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες χωρίς άδεια εισόδου από την Αφρική, την Ασία και τη Μέση Ανατολή.

Αντιμεταναστευτικές, φασιστικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένου του νεοναζιστικού κόμματος της “Χρυσής Αυγής”, έχουν κλιμακώσει την αντιμεταναστευτική τους ρητορική [en] σε μία χώρα με εξασθενημένη οικονομία και λίγες θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με κάποιες στατιστικές, οι παράνομοι μετανάστες ανέρχονται αυτή τη στιγμή στο 10% του πληθυσμού της Ελλάδας [en].

Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε δύο μήνες που μία αντιπροσωπεία επισκέφθηκε αυτό το συγκεκριμένο αστυνομικό τμήμα για να καταγράψει τις συνθήκες, τις οποίες αναγκάζονται να υπομείνουν οι μετανάστες χωρίς χαρτιά που αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν στις νομικές απαιτήσεις παραμονής τους στην Ελλάδα.

Τα περισσότερα μέλη της αντιπροσωπείας κινητοποιήθηκαν ιδιαίτερα από μία λεπτομερή επιστολή του Γιώργου Καρυστινού, μέλος του Αντιφασιστικού Μετώπου Πειραιά, που ήταν στην πρώτη αντιπροσωπεία που επισκέφθηκε το αστυνομικό τμήμα και έγινε μάρτυρας των συνθηκών που επικρατούσαν εκεί. Αυτό που περιέγραψε ήταν απόλυτα σοκαριστικό. Περίπου 100 μετανάστες κρατούνταν σε ένα χώρο 70 τετραγωνικών μέτρων, κάποιοι από αυτούς για πάνω από 9 μήνες.

Κάποιοι μετανάστες ξεκίνησαν απεργία πείνας, όταν ένας 28χρονος Πακιστανός συγκρατούμενος τους έκανε απόπειρα αυτοκτονίας εξαιτίας των συνθηκών εκεί, ενώ αστυνομικοί φέρονται να τους χτύπησαν για να σταματήσουν την απεργία τους.

Κατά τη διάρκεια της πρώτης επίσκεψης, ένας κρατούμενος άρχισε να αυτο-τραυματίζεται μπροστά στην αντιπροσωπεία, θέλοντας να εκδηλώσει με αυτόν τον τρόπο την απελπισία του. Ο Γιώργος Καρυστινός γράφει:

Ο Διοικητής του τμήματος ανακοίνωσε στον κρατούμενο που αυτοτραυματίστηκε, ότι θα αφεθεί ελεύθερος, όπως έγινε και με τον Παλαιστίνιο που προσπάθησε να αυτοκτονήσει. Το μήνυμα που πέρασε; Από δω μέσα θα βγείτε μόνο αν αυτοκτονήσετε και αν είστε τυχεροί μπορεί να προλάβουν να σας σώσουν στο νοσοκομείο…

Recent photo from the Drapetsona precinct detention. No windows, no outdoors. Photo posted by @eleniamorgos on Twitter

Πρόσφατη φωτογραφία από το χώρο κράτησης της Δραπετσώνας. Χωρίς παράθυρα, χωρίς προαύλιο. Η φωτογραφία αναρτήθηκε από την @eleniamorgos στο Twitter

Η επίσκεψη μας συνέπεσε με μία πορεία διαμαρτυρίας έξω από το κέντρο κράτησης. Χρήστες του Twitter που ήταν παρόντες στην πορεία περιέγραψαν την εκτεταμένη παρουσία αστυνομικών δυνάμεων έξω από το αστυνομικό τμήμα:

@Cyberela: Έχουν κλείσει τα ρολά του ΑΤ. 3 σειρές από ματ. #greekGuantanamo

Βρισκόμουν και εγώ έξω από το αστυνομικό τμήμα, έτοιμη να μπω μέσα σαν μέλος της αντιπροσωπείας, και προσπάθησα να γράψω στο Twitter μέσω του λογαριασμού μου @WonderMaS για το τι συνέβαινε:

@WonderMaS: Στο ΑΤ Δραπετσωνας με αντιφασιστικο μετωπο Πειραια, Διεθνης Αμνηστια, βουλευτες Δριτσας, Λαφαζανης μολις βγηκαν απο τμημα

Αφού ο βουλευτής Δρίτσας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α διαπραγματεύτηκε με τον διοικητή τον αριθμό των ανθρώπων, στους οποίους θα επιτρεπόταν η είσοδος, μπήκαμε μέσα και έγραψα στο Twitter:

@WonderMaS: Μόλις βγήκα έξω από το αστυνομικό τμήμα Δραπετσώνας. Οι μετανάστες εκεί ζουν σαν ζώα, τρώνε δύο φορές την ημέρα, το πρώτο γεύμα στις 16.00 #rbnews

@WonderMaS: Ένας μετανάστης μου είπε ότι είχε μήνες να δει το φως του ήλιου #rbnews

Ένα μέλος της Αντιναζιστικής Πρωτοβουλίας Πειραιά έγραψε στο Twitter:

@eleniamorgos: Δεν σταματάει η κράτησή τους όταν περάσει ο νόμιμος χρονος, λόγω γραφειοκρατίας του αλλοδαπών

@eleniamorgos: 2. Δεν παρέχεται ιατρική περίθαλψη όταν νοσούν ή κάνουν απεργία πείνας

Ο διοικητής επίσης κατέστησε σαφές ότι κάνουν ότι καλύτερο μπορούν για να βελτιώσουν τις συνθήκες κράτησης, με λίγη ή καθόλου βοήθεια από το Υπουργείο. Ο Τεσέρης μας είπε ότι έφερνε φάρμακα από το σπίτι του για να καλύψει τις ελλείψεις του τμήματος.

@WonderMaS: ο διοικητής του αστυνομικού τμήματος, Τεσέρης, δήλωσε ότι αυτό δεν είναι μέρος για κράτηση ανθρώπων για μήνες, μόνο για 2-3 ημέρες #rbnews

Κάποιοι από τους κρατούμενους μου είπαν ότι δεν υπάρχουν κατάλληλες υγειονομικές εγκαταστάσεις, και κάποιες φορές δεν έχουν σαπούνι. Άλλοι μου είπαν ότι δεν είναι όλοι οι αστυνομικοί ευγενικοί μαζί τους, παρόλο που δεν τους χτυπούν. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν έχουν δικηγόρους ή επαφές εκτός κρατητηρίου, και όσοι έχουν κάποια νομική βοήθεια μου είπαν ότι δεν έχει υπάρξει πρόοδος για την κατάσταση τους.

Οι πιο πολλοί φαίνονταν απελπισμένοι και με κοίταζαν σαν να ήμουν η μοναδική τους ελπίδα.

Προσπάθησα να ρίξω μια ματιά μέσα στα κελιά τους και παρατήρησα κάποια ρούχα να κρέμονται από σκοινιά. Παρά τις άβολες συνθήκες τους, εκείνοι προσπαθούν ακόμα να κρατήσουν τη φυλακή τους όπως πρέπει, γεγονός που μου θύμισε ότι αυτοί οι άνθρωποι προέρχονται από σπίτια και οικογένειες που τους έμαθαν πως να φέρονται πολιτισμένα και να αγαπούν την αξιοπρέπεια. Για κάποιους, ίσως να ήταν η αναζήτηση της αξιοπρέπειας που τους έφερε σε αυτές τις συνθήκες διαβίωσης.

Η ψυχολόγος τους ήταν κάθετη σχετικά με την απόγνωση που βίωναν αυτοί οι κρατούμενοι [en]:

Η Διονυσία Αμπατζίδη είναι η ψυχολόγος του αστυνομικού τμήματος της Δραπετσώνας και δήλωσε πως αυτοί οι άνθρωποι είναι σε απόγνωση

Κάποιοι από τους κρατούμενους είπαν στην αντιπροσωπεία ότι δεν υπήρχε σωματική βία [en], αυτή τη φορά τουλάχιστον, όπως παρατηρεί μία ακτιβίστρια:

@Cyberela: Το ότι δεν διαπιστώθηκαν ξυλοδαρμοί στους κρατούμενους στη σημερινή επίσκεψη δεν σημαίνει ότι ξεχάσαμε τους προηγούμενους. #greekGuantanamo

 

Ένας από τους κρατούμενους μας είπε επίσης ότι μετά την πρώτη πορεία διαμαρτυρίας και την επίσκεψη κάποια πράγματα άλλαξαν, “έφτιαξαν τα φώτα, αφού οι λάμπες ήταν καμένες για ημέρες”. Άλλοι επισκέπτες έχουν την ίδια γνώμη:

@Cyberela: Δριτσας: οι κινητοποιήσεις έχουν βοηθήσει την κατάσταση των συνθηκών. Οι χώροι αυτοί είναι για κράτηση το πολυ 48ωρου #greekGuantanamo

 

Μερικές μέρες μετά την επίσκεψη, ο κ. Δριτσας κατέθεσε σχετική ερώτηση στο Κοινοβούλιο, ζητώντας από τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη να καταργήσει το πρόγραμμα-σκούπα μεταναστών “Ξένιος Δίας”, που ξεκάθαρα καταλήγει σε σειρά γεγονότων καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο φωτογράφος Στέφανος Κουφόπουλος δημοσίευσε μία σειρά φωτογραφιών από την πορεία της Δραπετσώνας στο blog Δρομογράφος. Ο συντάκτης του Global Voices Αστέρης Μασούρας συνεργάστηκε στη δημιουργία αυτής της ανάρτησης και   επιμελήθηκε τη συλλογή και παρουσίαση πηγών της ιστορίας στο Storify.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.